Dit jaar vieren we een mijlpaal: het Job Demands-Resources (JD-R) model bestaat 25 jaar! Wat begon als een naamloos causaal model in het proefschrift van Eva Demerouti aan de Universiteit van Oldenburg, groeide uit tot een van de meest invloedrijke modellen in de arbeids- en organisatiepsychologie
De geboorte van een baanbrekend model: JD-R model: 25 jaar impact op werk en welzijn
In haar proefschrift (1999) onderzocht Demerouti de oorzaken van burn-out en onderscheidde ze twee kernfactoren: Arbeitsanforderungen (de latere Job Demands) en Fehlende motivationale Anreize (de latere Job Resources). Twee jaar later, in 2001, verscheen het model onder de naam Job Demands-Resources in het gerenommeerde Journal of Applied Psychology. En met succes: inmiddels is het artikel ruim 20.000 keer geciteerd – een astronomisch aantal voor een wetenschappelijk artikel!
Van burn-out naar bevlogenheid
Maar het verhaal stopte daar niet. In 2004 voegden Wilmar Schaufeli en Arnold Bakker een cruciale dimensie toe aan het model: bevlogenheid. Dit bracht een nieuwe dynamiek: niet alleen het voorkomen van burn-out, maar ook het bevorderen van energie en motivatie op de werkvloer. Hub publicatie is Inmiddels meer dan 17.000 keer geciteerd!
Een model dat blijft evolueren
Het JD-R model is door de jaren heen steeds verder verfijnd en uitgebreid. Elementen als persoonlijke hulpbronnen, leiderschap, job crafting, zelf-ondermijning en arbeidsprestatie hebben hun weg gevonden in het model. Net als een levend organisme evolueert het JD-R model mee met nieuwe wetenschappelijke inzichten én de veranderende werkpraktijk.
Theorie en praktijk: hoe Triple i het JD-R model gebruikt
Bij Triple i Human Capital zetten we het JD-R model op twee manieren in:
- Het Energie Kompas: een online vragenlijst die taakeisen (job demands) en energiebronnen meet als mogelijke voorspellers van bevlogenheid en burn-out. Een concreet, praktisch toepasbaar gebruik van het model.
- Als denkkader voor organisatieadvies: het uitgebreide JD-R model helpt om dynamieken op de werkvloer te doorgronden en duurzame veranderingen te realiseren.
Waarom het JD-R model nog steeds relevant is
De kracht van het JD-R model ligt in de eenvoud van de basisprincipes én de wetenschappelijke onderbouwing. Voor praktijktoepassingen is het belangrijk dat een model helder en toegankelijk is, en dat is precies wat het JD-R model biedt. Tegelijkertijd biedt het voldoende diepgang om complexe werkprocessen te analyseren en te verbeteren.
Op naar de volgende 25 jaar!
Met 25 jaar aan onderzoek en 15 jaar praktijkervaring achter de rug, kunnen we met zekerheid zeggen: het JD-R model is relevanter dan ooit. Of het nu gaat om het voorkomen van burn-out, het stimuleren van bevlogenheid of het duurzaam inzetbaar houden van medewerkers – het JD-R model blijft een onmisbaar kompas voor organisaties wereldwijd.
En we gaan door!
De komende 25 jaar zullen we ongetwijfeld nog meer leren over de krachten die werkdruk en energie in balans houden. Blijf het volgen, blijf het gebruiken, en blijf bouwen aan een energieke en duurzame werkomgeving!
